De laatste vijftien jaar is het aantal mensen met overgewicht en obesitas (ernstig overgewicht) wereldwijd sterk gestegen. In Nederland zijn 4 op de 10 mannen en 3 op de 10 vrouwen te zwaar. Dit betekent dat ongeveer 3,5 miljoen volwassenen in Nederland te kampen hebben met overgewicht. Als je obesitas hebt loop je een groter risico op het krijgen van hart- en vaatziekten, suikerziekte en gewrichtsklachten. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat een gewichtsafname van slechts 5% al leidt tot minder gezondheidsrisico’s! Met behulp van een BMI meter kan je snel bekijken of je het juiste gewicht hebt.
In het stuk vetten is al te lezen dat de hoeveelheid vetcellen voor een deel erfelijk bepaald is. Mensen met meer vetcellen dan gemiddeld hebben meer aanleg voor overgewicht. Deze groep mensen heeft vaak al op jonge leeftijd last van overgewicht. Voor deze groep is het ook moeilijker om af te vallen. Bij het afvallen neemt namelijk de hoeveelheid vet in de cellen namelijk wel af, maar het aantal vetcellen niet.
De kilogrammen op de weegschaal kunnen een heel verkeerd beeld geven over of iemand last heeft van overgewicht of niet. Een bodybuilder heeft veel meer spiermassa, hij is theoretisch dus te zwaar voor zijn lengte. Als we het over overgewicht hebben gaat het niet om 5 kilo meer of minder, maar om een te hoog vetpercentage in het lichaam.
Heb jij een gezond vetpercentage?
Afhankelijk van de leeftijd en het geslacht staat in onderstaande tabel het vetpercentage welke als gezond worden beschouwd:
Leeftijd | Man | Vrouw |
Tot 19 jaar | 15,0% | 25,0% |
20 tot 30 jaar | 17,5% | 27,5% |
30 tot 40 jaar | 20,0% | 30,0% |
40 tot 50 jaar | 22,5% | 32,5% |
Boven de 50 jaar | 22,5% | 32,5% |
Nu is het zo dat het volume van vet groter is dan dat van spierweefsel. Als je bijvoorbeeld een periode gezonder hebt gegeten dan normaal, meer lichamelijke inspanningen hebt verricht dan normaal, is het goed mogelijk dat de weegschaal hetzelfde gewicht aangeeft terwijl je er in de spiegel veel strakker en slanker uitziet. Het vet heeft plaats gemaakt voor spiermassa.
Oorzaken van overgewicht
Een verstoorde stofwisseling, geneesmiddelen of erfelijke afwijkingen zijn mogelijke oorzaken voor het ontstaan van overgewicht. Maar vaak ligt er toch een verkeerd eet- en beweegpatroon ten grondslag aan het overgewicht. Mensen zijn zich er vaak niet van bewust wat ze per dag eten of hoe ze effectief kunnen sporten.
Maar of de oorzaak van je overgewicht nu ligt aan factoren die je zelf in de hand hebt of aan factoren die je zelf minder goed kunt beïnvloeden, er is iets aan te doen! Voel je beter, fitter en gezonder door gewicht te verliezen.
Aanpak van overgewicht
Er zijn twee hoofdfactoren waar je op moet letten om gewicht te verliezen. Dat zijn je eetgewoonten en je sportieve activiteiten. Een overzicht van fitness oefeningen vind je hier. Een overzicht van alle fitness en cardio schema'svind je hier. Probeer een regelmaat in de dagen te vinden. Er moeten drie hoofdmaaltijden zijn op vaste tijden. Tussen de maaltijden door moet er ook een kleinere maaltijd worden genomen. Eet dus 5 á 6 keer per dag! Probeer bij elke maaltijd een goede verdeling koolhydraten (50%), eiwitten (25%) envetten (15%) aan te houden.Zo houd je je bloedsuikerspiegel constant en zorg je ervoor dat de motor van je lichaam, je vetverbranding, op een hoog niveau blijft.
Voedingstips om overgewicht te voorkomen
Eiwitten
Dit zijn de bouwstenen van ons lichaam. Verlaag de inname van eiwitten nooit! Zonder voldoende eiwitten verlies je snel spiermassa. Bovendien wordt de afgifte van Glucagon geremd bij een tekort aan eiwitten, hierdoor worden er minder vetten vrijgemaakt die dus ook niet verbrand kunnen worden.
Koolhydraten
Zorg ervoor dat alle koolhydraten die je eet bestaan uit vezel en zetmeelrijke soorten. Enkele voorbeelden zijn havermout, bonen, aardappelen en salade-achtige groenten. Simpele suikers kun je het beste alleen nemen na het sporten.
Vetten
Onverzadigde vetten zijn van groot belang in je eetpatroon. Ze verlagen het totale cholesterol en verhogen het HDL (goede cholesterol). Ze zorgen ervoor dat testosteron aangemaakt kan worden en verhogen de vetverbranding. Onverzadigde vetzuren vind je o.a. in witte vis en pindakaas.
Multi-vitamines en mineralen
Voor spierherstel zijn vitamines en mineralen in bepaalde hoeveelheden nodig. Bij een tekort zal de stofwisseling verstoord raken en gaat het lichaam steeds minder goed functioneren.
Ons lichaam is continu stoffen aan het afbreken en in nieuwe aan het veranderen, dit wordt stofwisseling (of ook wel metabolisme) genoemd. De stofwisseling is verantwoordelijk voor de opbouw van al het spierweefsel en de afbraak van schadelijke stoffen. Voor een goede stofwisseling zijn voldoende vitamines en mineralen essentieel.
Water
Water is hét transportmiddel van alle stoffen in ons lichaam. Zonder water zal je dan ook niet veel bereiken. Drink minimaal 2-3 liter water per dag.